Амбициозно дизајниран буџет за заштита на граѓаните од последиците од кризата и за одржлив раст на економијата
Пишува: Зоран Бојаровски за Civilmedia.mk
Буџетот не се само бројки на хартија. „Преведени“ тие бројки ги претставуваат вредностите кои во наредниот период ќе се аплиицираат низ политиките на актуелната политичка власт во земјата.
Она што е новина е што Буџетот 2023 е прв од реформирамиот Закон за буџет со кој се најавени крупни промени во управувањето со јавните финансии, односно со парите на граѓаните. Поточно и поконкретно, Буџетот 2023 е официјално првиот среднорочен буџет кој ја утврдува рамката за пошироката слика во која се „насликани“ актуелните и претстојните предизвици за македонската економија, како и за остварување на целите кои Владата се амбицира да ги оствари на среден рок.
Дека нема да биде лесно говори и самиот факт дека 2023 е трета година за којашто се креира буџет во услови на глобална економска криза. Во такви услови се чини дека е реално проектиран економскиот раст во наредната година на 2,9% којшто ќе треба да ги издржи притисоците на инфлацијата која што Министерството за финансии на годишно ниво реално ја предвидува со стапка од 7,1% заради цените не енергенсите и храната на меѓународните пазари.
Сепак, среднорочните проекции коишто се изведуваат од нормализацијата на глобалните движења и растот на економската активност кај нашите главни трговски партнери, како и од очекувањата на економските политики и мерки преточени во Планoт за фискална одржливост и поддршка на економскиот раст, Планот за јавни инвестиции и Планот за забрзан економски раст, најавуваат двојно поголем економскиот раст со просечна стапка од 4,6% во периодот 2023-2027 со проценки дека во 2025 година растот ќе достигне 5%.
Факторите за овој очекуван стабилен економски раст Владата ги гледа во макроекономската стабиност, во фискалната консолидација и во капиталните инвестиции.
Првата грижа за Владата и за Министерството за финансии, како што покажуваат и бројките во Буџетот за 2023, ќе биде да се надминат предизвиците што ќе ги донесе наредната година којашто низ којашто уште ќе се „влечат“ последиците од кризата. За соочување со тој предизвик се издвоени средства во износ од 250 милиони евра за поддршка за надминување на кризата.
Искуствата и од справувањето со ковид-19 кризата и со енергетско-економската се пресликуваат и во буџетот за 2023 година. Освен во мерките за економска одржливост и раст во кризни услови, најголем дел од средствата се насочуваат кон човечкиот и општествениот развој.
Токму затоа, за социјалните трансфери се планирани 75 милијарди денари, односно 1,2 милијарди евра, за исплата на пензии, односно за околу 10% повеќе, или 120 милиони евра, во однос на годинава, со цел да се обезбедат средства за усогласување на пензиите со растот на просечната плата и со трошоците за живот, по систем 50% од просечната плата и 50% од висината на трошоците за живот.
Предвидени се и 12,5 милијарди денари за исплата на надоместоци за социјална заштита на најранливите категории граѓани. Исто така, по 1,5 милијарди денари се планирани за исплата на паричен надоместок во случај на невработеност и за активни мерки за вработување, што е сосема логичен одговор заради потенцијалните закани од кризата.
Во здравството се планирани 63 милиони евра повеќе во однос на 2022 година, односно вкупно 685 милиони евра, за финансирање на здравствените услуги за граѓаните и за исплата на обврските на јавните здравствени установи.
Во буџет 2023 предвидени се средства во висина од 433,9 милиони евра за поддршка на општините. Ова се значително зголемени трансфери до единиците за локална самоуправа, согласно реформата за фискалната децентрализација со која приходите од ДДВ што се распределуваат на општините се зголемени од 4,5% на 5,5%.
Повисоките средства за општините се особено значајни и заради децентрализацијата на социјалните услуги кон граѓаните кои со реформата на социјалната заштита ја преземаат надлежноста за нивно испорачување кон граѓаните за што е предвидени дополнителна фиинансиска поддршка.
Делот од буџетот за општините ќе ја обезбеди и непречената исплата на зголемените плати за 15% во основното и средното образование на локално ниво и како и повисоките плати за 15% за воспитувачи и негувателки во детските градинки.
Ставката за капитални инвестиции за 2023 година е повисока за 52,3% во однос на оваа тековна година, и со 800 милиони евра Владата и Министерството за финансии ја спроведуваат декларираната определба капиталните расходи да бидат повисоки од буџетскиот дефицит. Преведено тоа значи дека ќе се позајмува само за проекти коишто ќе дадат додадена вредност во економијата, ќе го забрзаат растот и придонесат за подобрување на животот на нашите граѓани.
Планирано е интензивирање на инфраструктурните проекти, односно инвестициски вложувања во патната и железничката инфраструктура, енергетската и комуналната инфраструктура, како и капитални инвестиции за подобрување на условите во здравствениот, образовниот и социјалниот систем, земјоделството, културата, спортот, заштитата на животната средина и правосудството.
За приоритетите на Северна Македонија, на Владата и на граѓаните, како што е преговарачкиот процес со ЕУ, исто така се предвидени повеќе средства во Буџетот за 2023 година, а еден дел од тие пари ќе биде насочен и за реализација на препораките за усогласување со европското законодавство утврдени со Европската Комисија, а кои произлегоа од Извештајот за напредокот на земјата во 2022 година.
Топ вести – powered by Centar.mk
- Centar.mk
- Vestiplus.mk
- Biznispro.com
- Zena.mk
На лондонската берза нафтата се движи по цена од 75 долари за барел од типот брент покажаа последните податоци. Регулаторната Комисија денес се очекува да ги потврди новите цени на горивата. Ова се актуелните цени на бензините и нафтата: ЕУРОСУПЕР БС – 95 80.5 ден/литар ; ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V)... Прочитај повеќе...
На денешната трибина „Резултати што прават разлика“ членот на Централниот одбор на СДСМ, Благој Бочварски посочи дека преку изградбата на коридорот 10 Д конечно се стави крај на дилемите кој и кога ќе го гради автопатот кон Битола. „Драго ми е што оваа трибина се одржува во Битола и што... Прочитај повеќе...
На денешната трибина „Резултати што прават разлика“ одржана во Битола, заменик претседателката на СДСМ, Сања Лукаревска посочи дека е време како држава да го заокружиме процесот за продолжување на европскиот пат, повика на одговорност од сите политички чинители а опозицијата ја повика да се одлучи дали се за ЕУ или... Прочитај повеќе...
Министерот за надворешна трговија и економски односи на Босна и Херцеговина, Сташа Кошарац од утре (29.05.2023) ќе престојува во официјална посета на Северна Македонија. Кошарац ќе биде пречекан од министерот за економија Крешник Бектеши по што ќе биде реализирана билатерална средба на двајцата министри, а ќе бидат потпишани и два... Прочитај повеќе...
Во своето обраќање на денешната трибина „Резултати што прават разлика“ членот на Извршниот одбор на СДСМ, Костадин Костадинов ги презентираше идните проекти на општина Струмица што имаат за цел да ги унапредат инфраструктурата и сообраќајот во општина Струмица. „Додека Скопје како главен град во државата кубури со јавниот прево, Струмица... Прочитај повеќе...
Овен (21 март – 19 април): Во јуни 2023 година, Овен, може да доживеете поттик во вашата финансиска состојба. Може да ви се појават нови можности за зголемен приход. Важно е да се задржи избалансиран пристап и да се избегне импулсивно трошење. Одвојте време да ги процените ризиците и да... Прочитај повеќе...
Денеска (28.05.2023) во временскиот период од 00.00 до 01.30 часот од страна на полициски службеници од криминалистичката полиција при СВР Битола спроведена била акциска контрола и во еден угостителски објект во Битола биле затекнати 4 малолетници после 00.00 часот. По целосно документирање на случајот ќе биде поднесена прекршочна пријава по... Прочитај повеќе...
Денеска (28.05.2023) во 02.10 часот И.С.(20) од Скопје пријавил дека околу 00.20 часот на подрачјето на Центар бил физички нападнат од три лица. Се преземаат мерки за расчистување на случајот. Прочитај повеќе...
Заменик претседателката на СДСМ Сања Лукаревска во обраќањето на денешната трибина „Резултати што прават разлика“ кусо се осврна и на успесите на СДСМ во изминатите години во делот на инфраструктурата. „Изградивме и обновивме преку 1.400 километри патишта. Над 69 километри автопатски делници се направени. Во тек е изградба на 190... Прочитај повеќе...
На 27.05.2023 во 09.52 часот Г.М.(40) од Скопје пријавил дека на спортскиот стадион “Петар Милошевски“ во Скопје, каде бил фудбалски судија на фудбалски натпревар од детска лига помеѓу екипи од Штип и од Тетово, по завршување на натпреварот бил физички нападнат од две лица. Се преземаат мерки за расчистување на... Прочитај повеќе...
Управата за јавни приходи објавува Листа на должници бр.05/2023 за долгови доспеани до 31.01.2023 и неплатени до 30.04.2023 година по основ на ДДВ, данок на добивка, персонален данок на доход, придонеси од задолжително социјално осигурување, акцизи и царини, за кои вкупниот износ на долгот е: повисок од 120.000 денари за физичките лица и самостојни вршители […] The post Проверете дали ве има: УЈП ја објави најновата листа на должници со имиња на фирми и луѓе appeared first on BiznisPRO. Прочитај повеќе...
Десетици измамени граѓани се соочиле да плаќаат рати од туѓи подигнати брзи кредити. Само во 2022 година евидентирани се 43 случаи на измами со брзи кредити, велат од МВР за Centar.mk. За овие случаи до ОЈО поднесени се 16 кривични пријави и 24 писмени известувања, при што во рамките на расветлените случаи пријавени се 24 […] The post Внимавајте: Зa една година измамени 43 граѓани со брзи кредити appeared first on BiznisPRO. Прочитај повеќе...
Ќе одат надолу цените на квадратен метар станбена површина во главниот град и внатрешноста на Македонија велат познавачите. Цените кои беа напумпани на становите во Скопје и внатрешноста се очекува да паднат, пред се поради намалената побарувачка, но и поевтинувањето на градежните материјали. Со најава дека цените на становите во Македонија ќе паднат неодамна излезе […] The post Цените на становите се очекува да одат надолу, забележан е значителен пад на цените на градежните материјали appeared first on BiznisPRO. Прочитај повеќе...
По одлуката на Управниот одбор на Стопанската комора на Северна Македонија за основање, се одржа конститутивна седница на која се формираше Националната асоцијација на туроператори и туристички агенции на Република Северна Македонија – НАТТА на која се избраа органите и формите на делување. На седницата согласно Правилата за работа на Асоцијацијата, усвоен е предлогот за […] The post Оддржана констутивна седница на НАТТА appeared first on BiznisPRO. Прочитај повеќе...
Уживајте опуштено во долги телефонски разговори или во повеќе интернет со новата промотивна понуда на дополнителни припејд тарифи од МТЕЛ. Изберете помеѓу xtraTALK M со вклучени неограничени минути и СМС кон сите мрежи и 2 GB интернет со важност од 30 дена или xtraNEТ S со 3 GB интернет со важност од 7 дена. Промотивниот […] The post Неограничени разговори и повеќе интернет со новата промотивна понуда од МТЕЛ appeared first on BiznisPRO. Прочитај повеќе...
Најголема улога во женското репродуктивно здравје имаат хормоните кои регулираат голем број процеси во организмот. Така, под влијание на хормоните може да се забележат одредени појави во телото на жената во текот на менструалниот циклус, како физички така и емоционално. Покрај тоа што главните симптоми на менструацијата се болни грчеви во стомакот, најверојатно жената ќе... Прочитај повеќе Чланак Еве што се случува во телото на жената за време на ПМС: Хормоните се главни виновници за се се појављује прво на Zena.mk. Прочитај повеќе...
Ако мислите дека физичкиот изглед е главниот фактор за успешно флертување, вие сте осудени на неуспех. Самодовербата и шармот се поважни од физичкиот изглед. Изгледот е, да не се лажеме, важен, но без шарм и уште неколку ситници е недоволен за успешно заведување. Секако, секој има своја тактика за заведување, но постојат одредени испробани трикови... Прочитај повеќе Чланак СТАНЕТЕ КРАЛИЦА НА ФЛЕРТОТ, А ЕВЕ И КАКО – Седум трикови за заведување на кои мажите никогаш не можат да одолеат се појављује прво на Zena.mk. Прочитај повеќе...
Бидете искрени со себе бидејќи од тоа зависи иднината на вашата врска. Откако ќе поминат првичниот занес и огномет од емоции, секоја врска достигнува точка на прекршување. Тогаш е време да се преиспитате себеси и вашите чувства и да одлучите дали врската има иднина или не. Сосема е нормално дека во одредени ситуации нема да... Прочитај повеќе Чланак Не сте сигурни дали тој е вистинскиот? – Овие 5 прашања треба да си ги поставите по три месеци врска се појављује прво на Zena.mk. Прочитај повеќе...
Според истражувањето на експертите од Универзитетот Лунд во Шведска, три шолји кафе дневно и тоа како влијае на здравјето на жените. Беа анкетирани 300 жени и таа студија покажа дека три шолји кафе можат да ги намалат женските гради, а процентот на намалување би се зголемил со секоја консумирана доза. Тие рекоа дека постои јасна... Прочитај повеќе Чланак ШОК истражување: Еве дали КАФЕТО ГИ НАМАЛУВА ГРАДИТЕ се појављује прво на Zena.mk. Прочитај повеќе...
Осаменоста е вообичаено чувство, но има чекори што можете да ги преземете за да се чувствувате подобро. Слушањето музика, викањето пријатели, шетањето надвор и други активности може да го намалат ова непријатно чувство. Долгорочната осаменост може да ве исцрпи емоционално, правејќи го животот да изгледа потежок отколку што навистина е. Запомнете дека осаменоста не е... Прочитај повеќе Чланак 5 работи што треба да ги правите кога се чувствувате осамено: Започнете со пуштање музика се појављује прво на Zena.mk. Прочитај повеќе...
