Зошто правата на интелектуална сопственост (ИПР) се важни за поттикнување на трговијата меѓу страните на ЦЕФТА?

Права на интелектуална сопственост – концепт со кој често се среќаваме, за кој многу се зборува, а сепак сè уште изгледа апстрактно, имајќи го предвид фактот дека заштитата на овие права е речиси недостижна за малите и средни компании. Токму затоа го рушиме митот – што се правата на интелектуална сопственост? Зошто се важни? И кои се плановите на ЦЕФТА за дополнително да ја поттикне трговијата со спроведување на рамката за правата на интелектуална сопственост?

Кои се правата на интелектуална сопственост и зошто се важни за економијата?

Главната цел на правата на интелектуална сопственост е заштита и спроведување на правата на авторите и сопствениците на пронајдоци, дизајни, креативна работа. Со тоа правата на интелектуална сопственост го поттикнуваат развојот и дистрибуцијата на нови производи и услуги. Правата на интелектуална сопственост опфаќаат широк опсег, тие вклучуваат права од индустриска сопственост како патенти и трговски марки, но и авторски и сродни права кои ги среќаваме во креативните области – уметност,  музика, филмот и слично. Правата на интелектуална сопственост, исто така, ги штитат неоткриените информации, попознати како трговски тајни и знаење, обезбедувајќи фер конкуренција меѓу компаниите.

Заштитата на правата на интелектуална сопственост има витална улога во растот на денешните економии. Помага да се промовираат иновациите, овозможувајќи им на иновативните компании да растат со тоа што им овозможува да ги разликуваат своите производи од оние на конкурентите. Ова е особено важно за старт-ап претпријатијата и малите и средните претпријатија, бидејќи заштитата на нивните иновации го израмнува полето за игра што им овозможува да се натпреваруваат со многу поголеми компании.

Заштитата на интелектуалната сопственост, исто така, им користи на потрошувачите и на општеството во целина. Истата им помага на потрошувачите да им се обезбедат иновативни производи и услуги, а конкуренцијата што ја создава, исто така, има тенденција да ги намали цените. Друг важен аспект е тоа што помага да се заштитат потрошувачите од фалсификувани и пиратски производи, чувајќи го нивното здравје и безбедност, бидејќи овие производи често не се во согласност со безбедносните стандарди.

 

Кои се потешкотиите со кои се соочуваат бизнисите?

Неодамнешните студии покажаа дека во областа на законите и регулативите за интелектуална сопственост, сите страни на ЦЕФТА во претходните години имаат имплементирано промени во своето законодавство и истото во голема мерка е усогласено со одредбите од договорот на Светската трговска организација (WTO) за правата на интелектуална сопственост поврзани со трговија (TRIPS) и правото на ЕУ.

 

Сепак, бизнисите сè уште се соочуваат со тешкотии во спроведувањето на правата на интелектуална сопственост. Компаниите и стопанските комори известуваат дека се соочуваат со следниве пречки:

 

Скап и долг процес на регистрација поединечно за секој пазар и/или на ниво на ЕУ,
Сè уште постои присуство на гео-дискриминацијата,
Правните системи не нудат доволна заштита, а судските процеси се скапи и долги,
Царинската управа нема унифициран правилник за утврдување на правата кои произлегуваат од интелектуалната сопственост (т.е. да се провери дали нешто е копија или оригинал).
Канцелариите за Интелектуална сопственост кои се задолжени за заштита на овие права немаат доволно размена на пракса со другите страни на ЦЕФТА
Недостига усогласување, систематизација и електронски систем на царинските управи

 

Зошто правата на интелектуална сопственост се важни за унапредување на трговијата меѓу ЦЕФТА страните?

 

Што се однесува до македонскиот пазар, агенцијата за интелектуална сопственост, БЕРИН, истакна дека глобализацијата, олеснетите можности за трговија на светскиот пазар и зголеменото економско значење на интелектуалната сопственост се двигатели на економскиот раст. „ ИПР особено промовираат директни странски инвестиции (ДСИ) и со поттикнувањето на иновациите, им овозможуваат на големите и малите компании палета на алатки кои ќе помогнат да се поттикне нивниот успех и во корист на потрошувачите и општеството преку

континуиран тек на иновативни, конкурентни производи и услуги и проширување на

целокупната состојба на знаење на општеството. Резултатот се состои од циклус на

заедничко користење и експлоатирање на новото и корисно знаење, што на крајот му

носи придобивки секому во општеството. Глобализацијата, олеснетите можности за трговија на светскиот пазар и сè поголемото економско значење на интелектуалната сопственост се двигатели на економскиот пораст. Оттука и улогата на ПИС односно секторите кои се потпираат на ПИС претставуваат значителен дел од развиените и економиите во развој, во однос на БДП, вработеноста, даноците, приходите и стратешкото значење. ИПР, исто така, промовира странски директни инвестиции (СДИ) и трансферот на технологија во развиените и земјите во развој. Интегрирањето на пазарите на стоки и услуги ќе им овозможи на малите економии на ЦЕФТА да станат дел од не само регионални, но и глобални синџири на снабдување и производствени мрежи, што пак би ги намалило трошоците за потрошувачите и да ги направи овие економии попривлечни за странски инвестиции. Згора на тоа, од регионални рамки, интеграцијата е предуслов за влез во ЕУ, што би подготвило отворање на регионалниот пазар на услуги ЦЕФТА економиите за функционирање во рамките на единствениот пазар на ЕУ. “

 

Што значи новата рамка на ЦЕФТА во однос на правата на интелектуална сопственост?

 

Една од целите во делот за меѓусекторски трговски мерки од Акциониот план за заеднички регионален пазар 2021-2024 година е да се донесе нова рамка за аспектите на интелектуалната сопственост и сродните права поврзани со трговијата до 2023 година.

 

Целта на новата рамка е да обезбеди хармонизирани регулативи или минимални стандарди за правна заштита во различни области на ИПР, како и да ги унапреди постапките за извршување кои бизнисите ги препознаа дека недостасуваат и имаат потреба од подобрување. Новата рамка ќе ги земе предвид ЕУ и глобалните (TRIPS) практики и дополнително ќе се зајакне со подобрување на координацијата помеѓу канцелариите за ИС.

 

Експертите на ЦЕФТА веќе се согласија на техничко ниво за текстот на Одлуката на Мешовитиот комитет, со која се бара придржување до најновите законодавни случувања на Европската унија.

 

Одлуката на Мешовитиот комитет ќе се стреми да ја олесни соработката меѓу Страните во областа на заштитата на правата на интелектуална сопственост преку:

 

Усогласување на минималните стандарди за заштита и спроведување на правата од интелектуална сопственост меѓу Страните со цел да се отстранат трговските бариери поврзани со правата на интелектуална сопственост;
Промовирање на технолошките иновации, пренесување и ширење на технологијата меѓу Страните; и
Промовирање на ефикасна и соодветна заштита и спроведување на правата од интелектуална сопственост преку обезбедување дека спроведувањето на мерките и постапките за извршување сами по себе не стануваат бариери за трговијата.

 

Усогласените минимални стандарди го вклучуваат принципот за недискриминација меѓу ЦЕФТА страните, така што заштитата што се обезбедува на поединци или бизниси во една ЦЕФТА страна се обезбедува и за поединци или бизниси од други ЦЕФТА страни. Ова исто така важи и во случај на каков било поволен третман на која било од ЦЕФТА страните, исто така се однесува на поединци или бизниси на други ЦЕФТА страни.

 

Одлуката, исто така, воведува усогласен режим на исцрпување на трговските марки и дизајни помеѓу страните на ЦЕФТА со цел да се олесни слободната трговија. Доколку стоките или услугите се легално пласирани на пазарот на која било страна на ЦЕФТА, нивната заштита на трговската марка или дизајн се смета за исцрпена, а стоките или услугите може да се тргуваат помеѓу поединци или бизниси од ЦЕФТА страните без да се повикуваат на правна заштита. На овој начин се зголемува конкуренцијата. Понатаму, Одлуката става силен фокус на промоција на технолошките иновации и трансфер на знаење помеѓу ЦЕФТА страните, преку обезбедување хармонизирани правила за неоткриени информации, особено во однос на компензација на штетите, во согласност со правото на ЕУ. Исто така, ќе се формира ново тело на ЦЕФТА, Поткомитетот за права на интелектуална сопственост, кое ќе ја зајакне соработката помеѓу одговорните органи во рамките на Страните.

 

Во пракса, Одлуката ќе овозможи координација меѓу Страните за воспоставување унифициран пристап за заштита и спроведување на правата на интелектуална сопственост. Како производ на оваа координација, наскоро ќе имаме размена на информации во реално време релевантни за спроведување на царинските мерки, имплементација на онлајн алатки и дигитализација на досиејата поврзани со правата од интелектуална сопственост, активности за подигање на свеста и воспоставување пултови за помош за интелектуална сопственост и фокусни точки за ангажирање на малите и средните претпријатија. во заштитата и развојот на нивните права од интелектуална сопственост преку едукативни активности и континуирана соработка со телата на Европската Унија, особено Канцеларијата за интелектуална сопственост на Европската унија.

 

Новата рамка на ЦЕФТА е мала, но важна дел во рамките на Акциониот план за заеднички регионален пазар, кој придонесува за зајакнување на ЦЕФТА интеграцијата на правата на интелектуална сопственост како дел од заедничкиот пазар, олеснувајќи ја трговијата со стоки и услуги во рамките на ЦЕФТА и трговијата со Европската унија за поодржлива и инклузивна економија.

Топ вести – powered by Centar.mk

  • Centar.mk
  • Vestiplus.mk
  • Biznispro.com
  • Zena.mk
ФИНСКА ВЛЕГУВА НА НАТО: Турција конечно го одобри барањето

Турција конечно ја одобри апликацијата на Финска за приклучување кон НАТО, ставајќи крај на повеќемесечните одложувања, но во исто време продолжи да ја блокира Шведска да се приклучи на воената алијанса. Турскиот парламент во четвртокот едногласно гласаше за членство на Финска, отстранувајќи ја последната пречка во процесот на пристапување. Гласањето... Прочитај повеќе...

ЗА ПРВ ПАТ ВО АМЕРИКАНСКАТА ИСТОРИЈА! Обвинение против експретседателот ДОНАЛД ТРАМП: Исплатени пари на ѕвезда од филмови за возрасни

Во Менхетен, Њујорк, Големата порота гласаше за обвинение против поранешниот претседател Доналд Трамп поради тајни плаќања на ѕвездата од филмовите за возрасни Сторми Даниелс. За прв пат во американската историја, сегашен или поранешен претседател се соочува со кривична пријава, објави Си-Ен-Ен, повикувајќи се на три извори запознаени со ова прашање.... Прочитај повеќе...

ОВОЈ ЗАЧИН е се што ви треба за убава интензивна жолта БОЈА на ЈАЈЦЕ

Жолтата боја од јајцата можете да ја добиете многу лесно, што е најдобро и сосема природно. Се ближи Велигден, а домаќинките веќе размислуваат за украсување и бојадисување јајца, а годинава наместо да купувате фабрички бои, насочете се кон природните варијанти. Освен зеленчук, можете да користите и зачини за бојадисување јајца.... Прочитај повеќе...

Белата означува слава, жолтата радост: Традиционалните велигденски бои имаат важно значење

Велигден е обоен во светли бои … гледаме многу розова, виолетова, жолта и зелена! Има причина за тоа. Еве го вистинското значење зад велигденските бои кои сите добро ги знаеме (плус уште две „традиционални“ нијанси кои би можеле да ве изненадат). Боите што ги поврзуваме со одредени христијански литургии датираат... Прочитај повеќе...

НАРОДНИ ОБИЧАИ ЗА ЈАЈЦЕТО ЧУВАРКУЌА – Има само еден начин правилно да го вапсате, а еве што треба да направите со минатогодишното

Повеќето домаќинки бојадисуваат велигденски јајца на Велики петок. Без оглед на бојата на јајцето што ќе изберат, едното дефинитивно ќе биде црвено – тоа е чуваркуќа. Обичајот налага првото јајце да биде обоено црвено, симболизирајќи ја невината пролеана крв на Исус. Ова јајце, чуваркуќа, се чува во текот на целата... Прочитај повеќе...

Ограбена е фирма во Скопје

Како што соопшти полицијата вчера во 07.30 часот во ПС Чаир, било пријавено дека во објект на фирма на подрачје на Чаир неколку лица со употреба на алат влегле внатре и одзеле пари, велат од МВР. Полицијата додава дека се преземаат мерки за расчистување на случајот. Прочитај повеќе...

Пензионер нападнал двајца малолетници во центарот на Скопје

Како што соопшти полицијата вчера нешто пред 18 часот било пријавено дека околу 17 часот на подрачјето на Центар двајца малолетници од Скопје биле физички нападнати од Љ.А.(63) од Скопје. Од полицијата велат дека по целосно документирање на случајот ќе следи соодветен поднесок. Прочитај повеќе...

ЌЕ СЕ ИЗНЕНАДИТЕ – Овие пет земји немаат аеродроми

Пред да започнете да планирате одмор во Европа, проверете дали вашата посакувана дестинација има аеродром. Списокот на земји кои немаат сопствен аеродром е истовремено и список на земји кои се меѓу најмалите во светот според површината што ја заземаат. Тоа се Ватикан, Монако, Лихтенштајн, Андора и Сан Марино. Иако земјите... Прочитај повеќе...

ВАЖНА Е ВИСТИНСКАТА МЕРКА – Една и пол до три и пол шолји кафе дневно, помал ризик од смрт

Луѓе кои пијат умерени количини кафе, една и пол до три и пол шолји дневно, незасладени или засладени со шеќер, се изложени на помал ризик од смрт во следните седум години, покажуваат научните истражувања. Кинеските научници од Јужниот медицински универзитет во Гуангжу ги користеа податоците од прашалникот за здравствено однесување... Прочитај повеќе...

Ескорт дама објаснува зошто жените изневеруваат, а скоро сите имаат ИСТА ПРИЧИНА

Ескорт дама открива дека изневеруваат и оние жени кои се заљубени во партнерот. Австралијката Саманта Икс го кажа своето мислење зошто изневеруваат, откако разговараше со некои дами кои признаа дека отишле подалеку од својата друга половина. Саманта објаснува дека изневерувањето не е само „машка работа“ – велејќи дека и многу... Прочитај повеќе...

Тргна исплатата на пензиите – Повисоки се за 8,4 проценти

Министерството за труд и социјална политика известува дека на ден 28.03.2023 година (вторник) започнува етапната исплата на пензиите за месец март, зголемени за 8.4% согласно усогласувањето предвидено со новата методологија за раст на пензиите, која следи два индикатори односно 50% од порастот на просечната плата и 50% од порастот на трошоците за живот. Ова усогласување […] The post Тргна исплатата на пензиите – Повисоки се за 8,4 проценти appeared first on BiznisPRO. Прочитај повеќе...

Пресврт: Пелети сега се продаваат и за 230 денари од вреќа, но никој не ги купува

Откако голем број на граѓани се префрлија од пелети на греење со инвертери, топлотни пумпи или дрва побарувачката на овој енергенс драстично се намали, пишува Центар.мк. Високите цени од над 500 денари за вреќа од 15 килограми ги одвратија граѓаните од пелетите, а печките на пелети се продаваат по ниски цени по македонските огласници. Според […] The post Пресврт: Пелети сега се продаваат и за 230 денари од вреќа, но никој не ги купува appeared first on BiznisPRO. Прочитај повеќе...

Комерцијална банка прогласена за Најдобра банка во Македонија за 2023 од магазинот Global Finance

Скопје, 24.03.2023 година – Комерцијална банка е прогласена за „Најдобра банка во Северна Македонија за 2023 година“ од угледниот магазин Global Finance, награда која се должи на понудата на врвни услуги и знаење, грижата за клиентите и на стабилноста на Банката. Со оваа престижна награда, која ѝ се доделува на Банката по 12-ти пат, Комерцијална […] The post Комерцијална банка прогласена за Најдобра банка во Македонија за 2023 од магазинот Global Finance appeared first on BiznisPRO. Прочитај повеќе...

Следува предвремена исплата на пензиите – ова се датумите кога ќе биде исплатена пензијата

Владата на Република Северна Македонија, на денешната седница, ја разгледа и усвои Информацијата од Министерството за труд и социјална политика за исплата на пензии за месец март 2023 година. Задолжен е Фондот за пензиското и инвалидското осигурување на Северна Македонија да ги достави податоците за пензиите до деловните банки најдоцна до 27.03.2023 година. Се препорачува […] The post Следува предвремена исплата на пензиите – ова се датумите кога ќе биде исплатена пензијата appeared first on BiznisPRO. Прочитај повеќе...

Замрзнати цените на јајцата и оризот

Владата на Република Северна Македонија донесе Одлука за определување највисоки цени за одделни производи во трговијата на мало и обврска на трговците да прибавуваат и продаваат определени видови и количества на одделни стоки на потрошувачите според определен редослед. Со одлуката се определуваат највисоките цени во трговијата на мало на свежи јајца од кокошка и ориз […] The post Замрзнати цените на јајцата и оризот appeared first on BiznisPRO. Прочитај повеќе...

Еве што се случува во телото на жената за време на ПМС: Хормоните се главни виновници за се

Најголема улога во женското репродуктивно здравје имаат хормоните кои регулираат голем број процеси во организмот. Така, под влијание на хормоните може да се забележат одредени појави во телото на жената во текот на менструалниот циклус, како физички така и емоционално. Покрај тоа што главните симптоми на менструацијата се болни грчеви во стомакот, најверојатно жената ќе... Прочитај повеќе Чланак Еве што се случува во телото на жената за време на ПМС: Хормоните се главни виновници за се се појављује прво на Zena.mk. Прочитај повеќе...

СТАНЕТЕ КРАЛИЦА НА ФЛЕРТОТ, А ЕВЕ И КАКО – Седум трикови за заведување на кои мажите никогаш не можат да одолеат

Ако мислите дека физичкиот изглед е главниот фактор за успешно флертување, вие сте осудени на неуспех. Самодовербата и шармот се поважни од физичкиот изглед. Изгледот е, да не се лажеме, важен, но без шарм и уште неколку ситници е недоволен за успешно заведување. Секако, секој има своја тактика за заведување, но постојат одредени испробани трикови... Прочитај повеќе Чланак СТАНЕТЕ КРАЛИЦА НА ФЛЕРТОТ, А ЕВЕ И КАКО – Седум трикови за заведување на кои мажите никогаш не можат да одолеат се појављује прво на Zena.mk. Прочитај повеќе...

Не сте сигурни дали тој е вистинскиот? – Овие 5 прашања треба да си ги поставите по три месеци врска

Бидете искрени со себе бидејќи од тоа зависи иднината на вашата врска. Откако ќе поминат првичниот занес и огномет од емоции, секоја врска достигнува точка на прекршување. Тогаш е време да се преиспитате себеси и вашите чувства и да одлучите дали врската има иднина или не. Сосема е нормално дека во одредени ситуации нема да... Прочитај повеќе Чланак Не сте сигурни дали тој е вистинскиот? – Овие 5 прашања треба да си ги поставите по три месеци врска се појављује прво на Zena.mk. Прочитај повеќе...

ШОК истражување: Еве дали КАФЕТО ГИ НАМАЛУВА ГРАДИТЕ

Според истражувањето на експертите од Универзитетот Лунд во Шведска, три шолји кафе дневно и тоа како влијае на здравјето на жените. Беа анкетирани 300 жени и таа студија покажа дека три шолји кафе можат да ги намалат женските гради, а процентот на намалување би се зголемил со секоја консумирана доза. Тие рекоа дека постои јасна... Прочитај повеќе Чланак ШОК истражување: Еве дали КАФЕТО ГИ НАМАЛУВА ГРАДИТЕ се појављује прво на Zena.mk. Прочитај повеќе...

5 работи што треба да ги правите кога се чувствувате осамено: Започнете со пуштање музика

Осаменоста е вообичаено чувство, но има чекори што можете да ги преземете за да се чувствувате подобро. Слушањето музика, викањето пријатели, шетањето надвор и други активности може да го намалат ова непријатно чувство. Долгорочната осаменост може да ве исцрпи емоционално, правејќи го животот да изгледа потежок отколку што навистина е. Запомнете дека осаменоста не е... Прочитај повеќе Чланак 5 работи што треба да ги правите кога се чувствувате осамено: Започнете со пуштање музика се појављује прво на Zena.mk. Прочитај повеќе...

Generated by Feedzy